TARCZYCA-o tym musisz wiedzieć

Tarczyca to mały narząd w kształcie motyla, umiejscowiona jest u przednio-dolnej części szyi i waży od 30-60g. Gruczoł tarczycowy jest bardzo ważny, gdyż produkuje hormony tarczycowe- TYROKSYNA (T4) - około 90%  i TRÓJJODOTYRONINA (T3)- niewielkie ilości (reszta pochodzi z przekształcenia T4 w T3), a kontrolę nad nimi sprawuje hormon tyreotropowy - TSH, które jest wydzielane przez przysadkę mózgową.
Natomiast w komórkach C tarczycy produkowana jest kalcytonina, która wpływa na gospodarkę wapniowo-fosforową organizmu.
Hormony te są niezbędne,  ponieważ odpowiadają za wiele funkcji w naszym organizmie - pomagają regulować rytm serca, metabolizm, oddychanie, ciśnienie krwi, cykl menstruacyjny, temperaturę ciała, czynność nerek , a dzięki nim regulacja gospodarki wodno-mineralnej. Dodatkowo wpływają na ośrodkowy układ nerwowy, czynności rozrodcze i libido. Można wręcz powiedzieć, że wszystkie komórki naszego ciała są w jakiś sposób zależne od hormonów tarczycy, a kłopoty z tarczycą mogą doprowadzić do problemów z każdą częścią ciała


Konwersja T4 w T3
Konwersja T4 w T3 zachodzi w licznych tkankach - wątroba, nerki, jelita.
T4 jest formą nieaktywną , natomiast T3 - tak. Zatem aby tarczyca działała prawidłowo musi dojść kowersji czyli przekształcenia nieaktywnego T4 w aktywne T3

Co poprawia konwersję T4 w T3?


-Selen, który jest silnym przeciwutleniaczem, a więc działa mocno przeciwzapalnie , wpływa na prawidłowe funkcjonowanie tarczycy
Gdzie znajdziemy selen?
-orzechy brazylijskie
-ryby
-skorupiaki

-Cynk wpływa na ponad sto reakcji w organizmie, razem z selenem bierze udział w metabolizm hormonów tarczycy

Gdzie znajdziemy cynk?
-kasza gryczana
-orzechy
-sezam
-pestki dyni
-ziarna słonecznika
-żółty ser
-strączki
-skorupiaki

-żelazo jest niezbędne do peroksydazy i zapobiega niedokrwistości , która bardzo często występuje w chorobach tarczycy. Dodatkowo żelazo jest pomocne przy wypadaniu włosów

Gdzie znajdziemy żelazo?
-żółtko jaja
-podroby
-mięso
-natka pietruszki i inne zielone warzywa
-pestki dyni
-strączki
-kasza gryczana i jaglana
-komosa ryżowa
-kakao

-Sprawne jelita - flora bakteryjna i szczelne jelita wpływają na naszą odporność oraz są pomocne przy produkcji aktywnych hormonów T3 (około 20% produkcji przez sulfataz). Zdrowe jelita pozwalają na przyswajanie składników odżywczych oraz blokują przyswajanie toksyn i patogenów. Warto wprowadzić do diety odpowiednie probiotyki w celu przywrócenia równowagi flory jelitowej. Zwłaszcza mogą być pomocne bakterie kwasu mlekowego oraz Saccharomyces boulardii.

-Sprawna wątroba - większość T4 zamieniana jest w T3 w wątrobie (około 60-70%). Do tego potrzebna jest również glukoza, a więc dieta uboga w węglowodany i białka zaburza konwersję T4 w T3
Wątroba to główny narząd odpowiedzialny za odtruwanie organizmu, ale może stać się nie drożna od nadmiaru toksyn z którymi mamy kontakt w ciągu dnia. Niedrożna wątroba ma trudności z pełnym przekształceniem T4 w aktywny hormon T3. Dodatkowo może skutkować większym nagromadzeniem toksyn.
Warto włączyć do swojej diety np. ostropest plamisty, mniszek lekarski, karczochy, buraki
Należy również zadbać oto, aby w diecie znalazła się witamina D3, A, B12 oraz magnez , a także kwasy tłuszczowe omega 3

Witamina D3 zmniejsza stany zapalne, wpływa na układ odpornościowy, zmniejsza stany zapalne, poprawia pracę tarczycy i bierze udział w wchłanianiu wapnia

Magnez- uwrażliwia komórki na działanie insuliny  (przy niedoczynności tarczycy często występuje insulinooporność), dodatkowo poprawia koncentrację i koi nerwy

Witaminy antyoksydacyjne (A,C,E)- zmniejszają stany zapalne i  reakcje immunologiczne,

Witaminy z grupy B- odgrywają ważną rolę w metabolizmie komórek oraz funkcjonowaniu tarczycy i nadnerczy. Ich zasoby wyczerpują się w stresujących sytuacjach B5, B1, B7, B12 (warto suplementować complex witamin z grupy B -metylowane)

B12(częste niedobory przy problemach jelitowych i żołądkowych)- przy nie doborach B12 wytwarzana jest RT3, czyli nieaktywna forma T3. Dodatkowo witamina B12 umożliwia produkcję czerwonych krwinek, wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i pokarmowego

Kwasy tłuszczowe omega 3- działają przeciwzapalnie, wzmacniają układ odpornościowy. Warto wzbogacić swoją dietę o nierafinowane oleje roślinne takie jak: olej z czarnuszki, olej lniany, oliwa z oliwek, olej z wiesiołka, a do pieczenia i smażenia olej kokosowy extra virgin oraz masło klarowane

Należy również zadbać o zakwaszenie żołądka
Niski poziom kwasu żołądkowego utrudnia trawienie białek, co z kolei prowadzi do wyczerpania. Bowiem ten proces wymaga od organizmu dużo wysiłku, który może doprowadzić do zmęczenia. Ponadto kiedy białka są źle strawione istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia nadwrażliwości na nie, stąd wiele osób z Hashimoto cierpi na nadwrażliwość na gluten i nabiał.
Źle strawione białka mogą stać się pożywką dla drobnoustrojów  oportunistycznych żyjących w naszych jelitach.
Niedobór kwasu solnego może również zwiększyć podatność na infekcje jelitowe jak na przykład bakterie Helicobakter pylori i pasożyty. Dodatkowo prowadzi do różnego rodzaju anemii, na przykład związanej z niedoborem witaminy B12, czy żelaza, ponieważ by wydobyć te składniki z pokarmów zawierających białko, potrzebujemy kwasu  żołądkowego. Dlatego właśnie wypadają nam włosy i czujemy się wyczerpani.
Polecam na 30 minut przed posiłkiem wypić sok z cytryny z wodą , lub naturalny ocet jabłkowy (1 łyżka + 3/4 szklanki wody)

Co zaburza konwersję T4 w T3?
-stres
-zły stan mikroflory jelitowej
-zbyt restrykcyjne diety: głodówki, mało odżywcze diety (niedobór witamin, minerałów, węglowodanów, białka i tłuszczy)
-choroby nerek i wątroby
-infekcje
-przebyte operacje
-stany zapalne

Kiedy powstaje niedoczynność i nadczynność?

Za mało hormonów tarczycowych- niedoczynność
Objawy niedoczynności tarczycy wiążą się ze spowolnieniem funkcji organizmu: spowolniony metabolizm, zmęczenie, problemy z pamięcią, zaparcia, brak tolerancji na zimno lub wrażliwość na chłód, depresja, suchość skóry, uczucie sztywności, rzednięcie brwi. Ochrypły głos, spłycenie oddechu zmniejszone wydalanie moczu, bóle mięśniowe, bóle stawów zwłaszcza kolanowych, zespół cieśni nadgarstka. Ponadto to mogą wystąpić nieregularne miesiączki, bezpłodność i osłabienie.

Za dużo hormonów tarczycowych- nadczynność
Nadmiar hormonów tarczycowych działa na organizm pobudzająco. Typowe objawy to kołotanie serca, wzrost masy ciała, wzmożony apetyt, wytrzeszcz oczu, niepokój, drżenie, zaburzenia miesiączkowania, brak tolerancji na gorąco i zwiększony apetyt. Dodatkowo może dojść do wypadania włosów

Hashimoto,czyli zapalenie gruczołu tarczycowego. Jest to najczęstszy rodzaj zapalenia tarczycy i najczęstsza przyczyna niedoczynności tarczycy.
U osób chorych na hashimoto dochodzi do defektu układu odpornościowego, gdzie układ immunologiczny uznał komórki tarczycy za obce lub szkodliwe i wytworzył atakujące je przeciwciała. Atak ten doprowadza do stanu zapalnego i uszkodzenia komórek produkujących hormony tarczycy. Gdy komórki są cały czas uszkadzane i niszczone przez układ odpornościowy hormony, które znajdują się wewnątrz komórek, są wydzielane do krwi co prowadzi do podwyższonego poziomu tych hormonów w organizmie - wówczas mamy do czynienia z przejściową nadczynnością tarczycy . Może nawet dojść toksycznego poziomu, czyli do tyreotoksydazy .
Następnie nadmiar hormonów zostaje usunięty z organizmu , a chory doświadcza niedoczynności tarczycy, ponieważ chory gruczoł nie może wyprodukować odpowiedniej ilości hormonów.
Dlatego na początku choroby mogą wystąpić objawy , które występują przy nadczynności, a następnie jak przy niedoczynności.

Poza tymi objawami chory może doświadczyć jeszcze różnych innych objawów, jak : zespół jelita drażliwego, wzdęć, wysypki, alergii, choroby refluksowej przełyku
Osoby chorujące na hashimoto są również narażone na inne choroby autoimmunologiczne, jak cukrzyca typu 1, celiakia, reumatoidalne zapalenie stawów, celiakia, choroba leśniowskiego crohna, choroba addisona, niedokrwistość i wiele innych.
Źródłem każdej choroby o podłożu immunologicznym jest ten sam mechanizm, a reakcja immunologiczna może postępować- gdy układ odpornościowy zaczął atakować jeden narząd , może dojść do ataku także innych organów.
Dlatego do odzyskania zdrowia kluczową rolę stanowi odpowiednie odżywianie, a nie tylko zażywanie hormonu tarczycy, który nie powstrzyma postępu zaburzenia immunologicznego.

Jakie wykonać badania tarczycy?


1. TSH- badanie TSH jest dobrym sposobem wychwycenia długoterminowych zaburzeń czynności tarczyc, ale niestety nie pozwala na zdiagnozowanie choroby Hashimoto (dopiero w jej ostatnich stadiach)
2. FT3 i FT4
3. Przeciwciała aTPO(przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej) i aTG (przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie)- określają poziom przeciwciał przeciwtarczycowych i wskazują na reakcję autoimmunologiczną gruczołu tarczycowego. W przypadku choroby Hashimoto poziom jednego lub obu tych przeciwciał będzie podwyższony. Im większa ilość przeciwciał przeciwtarczycowych, tym większe prawdopodobieństwo, że pojawiła się jawna niedoczynność tarczycy, a nawet dodatkowych chorób autoimmunologicznych
4. USG tarczycy- jeśli we krwi u danej osoby nie wykryto przeciwciał przytarczycowych można wykonać USG w celu ułatwienia diagnozy.

Źródło: "Hashimoto, jak w 90 dni pozbyć się objawów i odzyskać zdrowie"- Izabella Wentz